मराठी समुदाय

मित्रांनो, महाभारतात आपण अनेक पात्रांबद्दल वाचले आहे आणि त्या पात्रांच्या संदर्भात अनेक लोकप्रिय कथांबद्दलही ऐकले आहे. साधारणपणे, जेव्हा आपण महाभारताचा उल्लेख करतो, तेव्हा सर्वात आधी आपल्याला पांडव आणि कौरव आठवतात. कुंतीपुत्र पांडव, प्रत्येकाने ऐकले असेल की कुंतीने पाच पुत्र कसे ज’न्माला घातले,

परंतु कौरवांच्या ज’न्माची कथा आणि त्याचे रहस्य फार कमी लोकांना माहित असेल. कुंतीला पाच मुले होते, तर गांधारीला शंभर मुले आणि एक मुलगी होती. गांधारीने १०१ मुलांना कसे ज’न्म दिले हे आश्चर्यकारक आहे. क’र्म, ध’र्म, शा’प आणि व र दा’न यांनी महाभारतात त्यांची महत्वाची भूमिका बजावली आहे. महाभारतातील अशा अनेक घटनांचे वर्णन आपल्याला मिळते,

ज्याच्या मागे काही शा’प किंवा व’रदा’नाने विशेष भूमिका बजावली आहे.अशाच एका वरदानाची कथा कौरवांच्या ज’न्माशीही जोडलेली आहे. हा निश्चितपणे काही व’रदा’नांचा चमत्कार होता किंवा तो एक व’रदा’न होता की गांधारीने एकाच वेळी शंभर पुत्रांना ज’न्म दिला. गंधारीचे वडील गांधार राजा सुबल यांनी आपल्या मुलीचे लग्न हस्तिनापूरच्या महाराजा धृतराष्ट्राशी निश्चित केले.

धृतराष्ट्र ज’न्मापासूनच आं’ध’ळा होता, पण जेव्हा गांधारीला कळले की ती ज्याच्याशी लग्न करणार आहे ती व्यक्ती आं’ध’ळी आहे, गांधारी, शुद्धतेचा ध’र्म पाळत तिच्या डोळ्यांवर पट्टी बांधली आणि आयुष्यभर पतीप्रमाणे अं’ध राहण्याचा निर्णय घेतला. धृतराष्ट्र आणि गांधारी यांचे वैवाहिक जीवन अत्यंत कुशलतेने जा’त होते. दरम्यान, एकदा महर्षी वेद व्यास हस्तिनापुरात आले.

गांधारीने त्यांचे मोठ्या आदराने स्वागत केले. त्यावेळी गांधारीने पती धृतराष्ट्रासारख्या शंभर शक्तिशाली पुत्रांचे आशीर्वाद महर्षी वेद व्यासांकडून मागितले. महर्षींनीही तीला आशीर्वाद दिले आणि परतले. काही काळानंतर गांधारी ग र्भ व’ती झाली. दोन वर्ष पूर्ण झाली पण गांधारीच्या एकाही मुलाने अजून ज’न्म घेतला नव्हता.

इतका वेळ निघून गेल्यावरही तिचे मूल अजूनही ग र्भा त कसे आहे याची गांधारीला भी’ती वाटली. असेच अनेक प्रश्न गांधारीच्या मनात ज’न्म घेत होते पण त्यावर कोणताही उपाय दिसत नव्हता. गांधारी या विचारात म’ग्न असायची आणि म्हणूनच कधीकधी तिला रा’गही यायचा की तिची मुले तिच्या ग र्भा त किती काळ असेच राहतील. त्याचप्रमाणे वेळ निघून गेली आणि एक दिवस गांधारीला खूप रा’ग आला.

रा’गाच्या भरात गांधारीने तिच्या पोटात जोरदार मु’क्का मा’र’ण्यास सुरुवात केली, ज्यामुळे तिचा ग’र्भ पडला आणि लोखंडासारखा मां’साचा मृ’तदे’ह बाहेर आला. तत्काळ हस्तिनापूर गाठले. तिथे पोहोचल्यावर त्याने गांधारी कडून कथा ऐकली आणि गांधारीला शंभर कुंड तुपात भरण्याचे आदेश दिले. गांधारीने अगदी तसेच केले आणि महर्षिच्या आदेशानुसार शंभर कुंड तुपात भरले.

असे केल्यावर महर्षींनी गांधारीला तिच्या ग र्भा तून बाहेर आलेल्या मां’साच्या तुकड्यावर पाणी शिंपडण्यास सांगितले. जेव्हा गांधारीने त्यावर पाणी शिंपडले तेव्हा त्या मां’साचे एक श-रीर शंभर तु’क’डे झाले. त्यानंतर महर्षींनी गांधारीला पुन्हा आदेश दिले की ते शंभर तुकडे तूपाने भरलेल्या त्या शंभर कुंडांमध्ये टाका आणि ते कुंड दोन वर्षांनंतरच उघडा.

गांधारीने महर्षींच्या आज्ञेचे पालन केले आणि नेमके तेच केले.महर्षींच्या आदेशानुसार गांधारीने ते तूप कुंड दोन वर्षे उघडले नाहीत आणि पूर्ण दोन वर्षे उलटून गेल्यावरच, तूपाने भरलेले ते कुंड उघडले गेले. जेव्हा गांधारीने त्यांना उघडले तेव्हा त्याने पाहिले की मां’साचे तुकडे श-रीरात बदलले आहेत. जेव्हा त्याने पहिला कुंड उघडला, तेव्हा गांधारीला एक मुलगा लाभला, ज्याचे नाव दुर्योधन होते.

यानंतर तीने एक-एक करून सर्व कुंड उघडले आणि त्याचप्रमाणे त्याचे उरलेले ९९ मुले देखील ज’न्माला आले. या सर्वांना नंतर कौरव म्हटले जाऊ लागले. गांधारीला दुशाला नावाची एक मुलगीही होती. दुशालचा विवाह सिंधू प्रदेशाचा राजा जयद्रथाशी झाला होता. जयद्रथाचे वडील वृ’द्धाक्षत्रालाही हे व’रदा’न लाभले होते की कोणताही सामान्य माणूस आपल्या मुलाला मा’रू शकणार नाही.

जो कोणी जयद्रथाला ठा’र मा’रेल आणि त्याचे डोके पृथ्वीवर टाकेल, त्याचे डोके हजार तुकडे होतील. जयद्रथाला मा’रणे खरोखरच एक सामान्य व्यक्ती आहे ते शक्य नव्हते पण नंतर जयद्रथाला कुंतीचा मुलगा अर्जुनने वडिलांच्या शहाण्याने मा’र’ले. असे म्हटले जाते की दुर्योधनाच्या ज’न्मानंतर ऋषीमुनींनी भा’की’त केले होते की तो नंतर कुळाच्या ना’शाचे कारण बनेल,

म्हणून धृतराष्ट्र आणि गांधारी यांना त्यांच्या मुलाचा ब’ळी द्यावा लागेल, म्हणजेच त्यांना त्याचा त्या’ग करावा लागेल, पण मुलाच्या आसक्तीमुळे त्यांनी तसे केले नाही. करण्यास सक्षम व्हा यानंतर दुर्योधन नंतर महाभारताच्या यु’द्धाचे कारण बनला. ज्यामध्ये सर्व कौरव न’ष्ट झाले आणि त्यांचे कुळ न’ष्ट झाले. महाभारताचे यु’द्ध संपल्यावर,

जेव्हा गांधारीने आपल्या मुलांचे मृ’तदे’ह पाहिले तेव्हा गांधारीने मोठ्याने शोक करायला सुरुवात केली आणि श्रीकृष्णावर खूप रा’गावले. गांधारी म्हणाली की, जर तुम्हाला हवे असते तर तुम्ही यु’द्ध होण्यापासून रोखू शकला असता. जर यु’द्ध झाले नसते तर माझे सर्व मुलगे जि’वंत असते आणि त्यामुळे माझे कुळ न’ष्ट झाले नसते. या रा’गाच्या भरात,

गांधारीने श्री कृष्णाला शा’पही दिला की आजपासून तब्बल ३६ वर्षांनी तोही आपल्या कुटुंबातील सदस्यांना गमावेल आणि त्याचप्रमाणे त्याचे कुटुंबही न ष्ट होईल. अखेरीस हे काही वर्षांनी घडले, भगवान श्री कृष्णाचे कुटुंबही न ष्ट झाले आणि स्वतः भगवान श्री कृष्ण देखील. गांधारीने दिलेला शा’प भो गा वा लागला. मित्रांनो तुम्हाला हा लेख आवडला असेल तर तुमच्या मित्रांना शेअर करायला विसरू नका.