मकर संक्रांती हा उगवत्या सूर्याच्या आनंदात साजरा करणारा एक उत्सव आहे. धा’र्मि’क मा’न्यतेनुसार उत्तर ही देवतांची दिशा मा’नली जाते तर दक्षिण ही राक्षसांची दिशा आहे. असे मा’नले जाते की मकर संक्रांतीच्या दिवसापासून म्हणजेच 14 जानेवारीपासून सूर्य उत्तरायणमधून प्रवास करण्यास सुरवात करतो.

म्हणून, हा दिवस धा’र्मि’क श्रद्धेचा एक अतिशय विशेष प्रसंग मानला जातो. या दिवशी देवलोकाचा दरवाजा उघडतो आणि देवांचा दिवस सुरू होतो. म्हणून, या दिवशी देणगी देण्याची प्रथा अनेक युगांपासून आहे. असे म्हटले जाते की या दिवशी केलेल्या दानामुळे सद्गुण जीवनात आनंद आणि समृद्धी येते, केवळ या जन्मामध्येच नव्हे तर बऱ्याच जन्मांपर्यंत मकरसंक्रांतीत केलेल्या दानांचे पुण्य मिळते.

असे मा’नले जाते की मकर संक्रांतीला दिलेली देणगीचे आपणास शंभर पट अधिक  फळ मिळत असते. म्हणून, या प्रसंगी आपण सर्वांनी आपल्या क्षमतेनुसार काहीतरी दान केले पाहिजे. या दिवशी कोणत्या गोष्टी दान केल्या जातात ते आपण जाणून घेवू.

१. तीळ दान:- मकर संक्रांतीला शास्त्रात तिल संक्रांती देखील म्हटले जाते आणि तिळाचे दान या दिवशी विशेष महत्व मा’नले जाते. मकर संक्रांतीच्या दिवशी तिळाने भगवान विष्णू, सूर्य आणि शनिदेव यांची तिळाची पूजा केली जाते.

तसेच ब्राह्मणांना तिळापासून बनवलेल्या गोष्टी दान करणे खूप शुभ मा’नले जाते. वास्तविक, शनिदेव आपल्या संतप्त पिता सूर्यदेवाची उपासना करण्यासाठी काळ्या तीळांचा वापर करीत. यावर प्रसन्न होऊन सूर्यदेवाने असे सांगितले की जेव्हा जेव्हा तो मकर राशीवर येईल तेव्हा तिळाची उपासना करुन तिळ दान करण्यास त्यांना आनंद होईल. या दिवशी तिळाचे दान केल्यास शनिदोषही दूर होतो.

२. चादर ब्लँ’के’ट दान:- मकर संक्रांतीच्या निमित्ताने ब्लँ’के’ट म्हणजेच चादर दान करणे देखील खूप शुभ मा’नले जाते. या दिवशी आपण गरीब किंवा गरजू लोकांना ब्लँ’के’ट दान करायला हवे. असे केल्याने तुम्ही राहूच्या अशुभ प्रभावापासूनसुद्धा दूर राहता.

३. गुळाचे दान:- ज्योतिषशास्त्रात गुळाला गुरूची आवडती वस्तू मा’नली जाते. यंदा गुरुवारी मकरसंक्रांती आली आहे, यामुळे गुळाचे दान करण्याचे महत्त्व आणखीन वाढते. गुळाचे दान करण्याव्यतिरिक्त काही प्रमाणात गूळही खावे. असे केल्याने शनि, गुरू आणि सूर्य यांचे दोष दूर होतात. मकर संक्रांतीवर तुम्ही तीळ आणि गूळाचे लाडू किंवा गूळ आणि भात दान करू शकता.

४. खिचडी चे दान:- मकरसंक्रांती प्रामुख्याने खिचडीचा सण मा’नली जाते आणि या दिवशी खिचडी दान करणे देखील विशेष महत्त्व मा’नले जाते. या दिवशी भात आणि उडीदच्या काळ्या डाळीची खिचडी म्हणून दान केले जाते.

उडीद डाळ ही शनिदेवाशी सं-बं’धित असल्याचे समजते आणि दान देऊन शनि दोष काढून टाकला जातो. त्याच वेळी, तांदूळ एक नूतनीकरण योग्य धान्य मा’नला जातो. भात दान केल्यास तुम्हाला याचे चांगले फळ मिळते.

५. कपड्यांचे दान:- मकर संक्रांतीवर कपड्यांचे दान देखील महादान मा’नले जाते. या दिवशी गरीब आणि गरजू लोकांना एक जोडी कपडे दान करा. लक्षात ठेवा की हे कपडे जुने किंवा वापरलेले किंवा फाटलेले नसावेत. नवीन कपडे दान करणे नेहमीच योग्य मा’नले जाते.

६. देशी तूप दान करणे:- ज्योतिषशास्त्रात तूप हे सूर्य आणि गुरूशीही सं-बं’धित आहे. यावेळेस गुरुवारी मकरसंक्रांतीला तूप देण्याचे महत्त्व आणखीन वाढते. मकर संक्रांतीला शुद्ध तूप दान केल्याने तुम्हाला आपल्या करियरमध्ये सर्व प्रकारच्या सुविधा मिळतात आणि मोक्ष प्राप्तीचा मार्ग देखील उपलब्ध होतो.

टीप:- वर दिलेली माहिती सामाजिक आणि धार्मिक मान्यतेच्या आधारावर दिलेली आहे. यामागे कोणतीही अंध श्रद्धा पसरवण्याचा किंवा त्यास वाढ देण्याचा उद्देश नाही. यामुळे कोणीही तसा गैरसमज करून घेवू नये.