मराठी समुदाय

नमस्कार मित्रांनो आणि भगिनीनो तर आज आपण पाहणार आहोत की कोण कोणत्या डाळींचे सेवन केल्याने आपल्या शरीराला कोणकोणते फायदे हे होतात तर मित्रांनो  मुगाच्या डाळीला आयु’र्वेदात मूंगडा असे देखील  म्हणतात, ज्याचा अर्थ आहे – आनंद आणि आनंद आणणारा आणि हेच कारण आहे की आयु’र्वेदात हे मसूर कोडल तुमच्या आरोग्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचा आहार आहे.

तसे मित्रांनो आणि भगिनीनो कडधान्यांचे अनेक प्रकार आहेत – हरभरा डाळ, मसूर डाळ, काळी सो’याबीन, उडीद डाळ, तूर इ. यापैकी एक आहे मूग डाळ, ती सर्वात आरोग्य’दायी मानली जाते. आयु र्वे’दानेही याचे वर्णन ‘डाळींची राणी’ असे केले आहे. मूग डाळ दोन प्रकारची असते – हिरवी मूग डाळ आणि पिवळी मूग डाळ. मूग डाळ खाणे आ’रोग्य दायी मानले जाते कारण त्यात मुबलक प्रमाणात पोषक असतात.

यामध्ये मित्रांनो  फ्ले’व्हो नॉइड्स, फि’नो लिक ऍ सिडस्, सें’द्रिय ऍ’सिडस्, एमिनो ऍ’सिड, का’र्बो हाय ड्रेट्स आणि लिपि’ड्स  सारख्या पोषक तत्वांचा समावेश आहे. याशिवाय मूग डाळीमध्ये अँटी’ऑ क्सिडेंट, अँ’टीमा इ क्रो बियल, अँ’टी-इं फ्लेमेटरी, अँटी डा य बेटिक,  अँ टीहा इपर टेन्सिव्ह आणि ट्यू’मर गु’णधर्म असतात, जे अनेक रोग बरे करण्यास मदत करतात.

आयुर्वेद तज्ज्ञ डॉ. दी’क्षा भा’वसार यांनी नुकती’च मूग डाळ खा’ण्याची पद्धत आणि त्याचे सेवन करण्याचे फायदे हे त्यांच्या  इंस्टा वर शेअर केले आहेत. मूग डाळ हे सु’परफूड असल्याचे ती सांगते. त्यात असलेल्या पो’षक त’त्वांमुळे, आयु’र्वेदा मध्ये ते नियमितपणे खाण्याची शि’फारस केली जाते. याव्यतिरिक्त, ते पचण्यास सर्वात सोपा आणि हलके आहे, कमीत कमी प्रमा’णात वायू तयार करते आणि सर्वात चांगली गोष्ट म्हणजे त्याचा मेंदू’वर सात्वि’क प्रभाव पडतो.

मूग डाळीचे औषधी गुणधर्म : चवीला गोड आणि तुरट विपाक (पचना’नंतरचा प्रभाव) तीक्ष्ण आहे. शिथा (कू लिंग इफेक्ट) विषद (जो शरीरातील  अडथळे दूर करतो आणि चयापचय सुधारतो)

डायबिटीजमध्ये कोणती डाळ खावी- मूग डाळ : डायबिटीजमध्ये मूग डाळ खाल्ल्याने रक्ताती ल साखर नियंत्रणात राहते, असे तज्ज्ञां चे म्हणणे आहे. खरं तर, त्यात अँ’टी ऑ क्सिडेंट आणि अँटीडा य बेटिक गुणधर्म आहेत. हे गुणधर्म  रक्ता तील ग्लु’कोजची पातळी कमी करण्याचे काम करतात.

मूग डाळ ल’ठ्ठपणा कमी करेल : मूग डाळ शरीरातील वाढलेली च’रबी कमी करण्याचे काम करते. मूग डाळ फा’यबर आणि  प्रो टीनचा चांगला स्रोत आहे, त्याच्या सेवनाने भूक सं’प्रे रकांवर परिणाम होतो, जे भूक नियं त्रित करते. याच्या मदतीने अति खाण्याने होणारा ल’ठ्ठपणा नियंत्रित करता येतो.

सूज आल्यावर मूग डाळीचे सेवन करा : शरीरात ज’ळजळ होण्याची समस्या असल्यास मूग डाळीचे सेवन फायदे शीर ठरते. मूग मसूरमध्ये आढळणारे पॉ’ली फेनॉल, जसे की वि टेक्सिन,  गॅ लिक अॅसि’ड आणि आ यसो वि टेक्सि नमध्ये दाहक-विरोधी  गुणधर्म असतात जे  ज ळजळ आणि वे दनांवर उपचार करण्यास मदत करतात. अशा परिस्थितीत सां’धे दुखीच्या रुग्णां साठी मूग डाळ खाणे चांगले ठरू शकते.

कोले’स्टे रॉलची पातळी कमी करते : मूग डाळीचा को’ले स्ट्रॉल कमी करणारा प्रभाव असतो. या प्रभावामुळे, मूग डाळ रक्तातील एलडीएल (खराब) कोलेस्टेरॉलची पातळी कमी करण्याचे काम करते.

मूग डाळीने त्वचा तरूण राहते:  मुगाची पावडर आणि फेस पॅक लावल्याने त्वचा चमकदार होते, असे आ’युर्वेद तज्ञ सांगतात. या’सोबतच ही म’सूर मुरु’म, ए’क्जिमा आणि खाज यापासून आराम देण्याचे काम करते.

मूग डाळीचे सेवन कसे करावे :  डॉ’क्टर दी’क्षा सांगतात की शि’जवण्या पूर्वी मूग भि’जवायला विसरू नका. भि’जव ल्याने त्यांच्यातील फायटिक ऍ’सिड काढून टाकले जाते ज्यामुळे आप’ल्या साठी पोषक’द्रव्ये पचणे आणि शो’षणे सोपे होते. तर मित्राआनो वरील माहिती हि सर्वसाधारण गृहीतांवर आधारून आहे तरी कोणतेही उपाय करण्याआधी आपण आपल्या डॉक्टरांचा सल्ला नक्कीच घ्यावा.